Javascript απενεργοποιημένη

Πρέπει να ενεργοποιείστε την javascript και να πατήστε Επαναφόρτωση (Reload) για να δείτε την σελίδα !

Ερμής

Δημοσίευση :
Ανανέωση :
Συντάκτης :

Ερμής, ο αγγελιοφόρος των Θεών. Προστάτης του εμπορίου, ταξιδιωτών και οδοιπόρων, των θυσιαστικών τελετών και των κλεφτών.

Ο φτεροπόδαρος Ερμής, ως ψυχοπομπός, Θεός του πνεύματος μεταφέρει τα μηνύματα σε Θεούς και ανθρώπους, ζωντανούς και νεκρούς, ιδιότητα που τον κάνει ιδιαίτερα δημοφιλή. Θεωρείται ο πρώτος δάσκαλος του ανθρώπινου γένους. Εισήγαγε τα γράμματα, τις τέχνες και τις επιστήμες στην ανθρωπότητα αλλα παράλληλα οδηγεί και τις ψυχές των νεκρών στον Άδη.

Γιος του Δία και της Μαίας, κόρη του Άτλαντα, του γίγαντα που κρατούσε στις πλάτες του τον ουράνιο θόλο και μια από τις Πλειάδες τις οποίες ο Δίας αργότερα τις μετέτρεψε σε αστερισμό, μαζί με τον κυνηγό Ωρίωνα, καθώς ο τελευταίος τις καταδίωκε.

Η Μαία επισκεπτόταν τον Δία τις νύχτες σε μια σπηλιά, στο όρος Κυλλήνη της Αρκαδίας την ώρα που η Ήρα κοιμόταν οπου και γέννησε τον Ερμή.

Ο Ερμής ενώ ήταν ακόμα βρέφος τυλιγμένος στις φασκιές του μέσα στην κούνια του, έφυγε κρυφά απο την κούνια πηγαίνοντας στην Πιερία και εκεί κλέβει τις αγελάδες που έβοσκε ο Απόλλωνας.
Για να μην προδοθεί απο τα ίχνη του μάλιστα, φόρεσε στα πόδια του υποδήματα και αφού μετέφερε τις αγελάδες στην Πύλο, τις έκρυψε σε μια σπηλιά εκτός απο δύο που τις θυσίασε και άπλωσε τις προβιές τους στους βράχους, ενώ τα κρέατα άλλα τα έψησε και τα έφαγε και άλλα τα κατέκαψε στην φωτιά και έγινε άφαντος για την Κυλλήνη.
Σε κάποια άλλη εκδοχή αναφέρεται ότι η Σελήνη βγήκε δυο φορές εκείνη την Νύχτα, για να τον διευκολύνει στη μετακίνησή του από την Πιερία μέχρι τα όρη της Κυλλήνης.
Και βρίσκει μπροστά στην σπηλιά μια πεθαμένη χελώνα. Αφού την καθάρισε καλά τέντωσε χορδές στο εσωτερικό του κέλυφούς της, τις οποίες έφτιαξε απο τις αγελάδες που θυσίασε και απασχολημένος έτσι επινόησε την λύρα και το πλήκτρο.
Ο Απόλλωνας αναζητώντας τις αγελάδες έφτασε στην Πύλο και ρωτούσε τους κατοίκους. Εκείνοι έλεγαν, ότι είδαν ένα παιδί να τις οδηγεί αλλα ήταν μπερδεμένοι γιατί δεν εύρισκαν πουθενά τα ίχνη του και έτσι δεν μπορούσαν να πούν με σιγουριά κατά που πήγαν και πότε. Ο Απόλλωνας όμως αντιλείφθηκε τον κλέφτη με την μαντική του ικανότητα, πηγαίνει στην Μαία, στην Κυλλήνη και κατηγορεί τον Ερμή. Αυτή του έδειξε το παιδί τυλιγμένο στις φασκιές του μέσα στην κούνια του.
Ο Απόλλωνας λοιπόν τον πήγε στον Δία και απαιτούσε να πάρει πίσω τις αγελάδες του. Όταν ο Δίας τον πρόσταξε να τις επιστρέψει, ο Ερμής αρνιόταν ότι τις έχει αλλά επειδή δεν μπορούσε να τον πείσει, οδήγησε τον Απόλλωνα στις αγελάδες πίσω στην Πύλο όπου και τις επέστρεψε.
Όταν όμως ο Απόλλωνας άκουσε την λύρα του έδωσε τις αγελάδες ώς αντάλλαγμα την λύρα. Ο Ερμής μετέπειτα εκεί που έβοσκε τις αγελάδες έφτιαξε έναν αυλό και σφύριζε. Ο Απόλλωνας επειδή ήθελε να πάρει και τον αυλό, του χάρισε ένα χρυσό ραβδί που κατείχε ώς βοσκός αλλα ο Ερμής μαζί με το ραβδί ζητούσε να του παρέχει και την μαντική ικανότητα και αφού του έδωσε τον αυλό, έμαθε την μαντική των ψήφων η οποία λεγόταν «θριαί». Ο Ζεύς λοιπόν αυτόν τον διόρισε κήρυκά του αλλα και τον υποχθόνιων θεών.

Υπο άλλη εκδοχή ο Ερμής αφού έδωσε πίσω τα βόδια στον Απόλλωνα, θέλοντας να κατευνάσει τον αδερφό του, του χάρισε μια λύρα με εφτά χορδές απο έντερα προβάτου και καβούκι χελώνας που είχε φτιάξει ο ίδιος. Ο Απόλλων μαγεμένος με την μελωδία της, χάρισε στον Ερμή το κηρύκειο το οποίο έγινε και σύμβολό του και ορκίστηκε ότι δεν θα αγαπήσει κανένα άλλο γιο του Δία όσο τον Ερμή.

Απ` αυτό το μύθο φαίνεται η σχέση του Ερμή και με τη μουσική τέχνη, τον λόγο και τις τέχνες.

Κατα τους Στωικούς φιλόσοφους λέγεται ότι σκότωσε το φύλακα των κοπαδιών του Απόλλωνα, τον Άργο και για να αποφύγει τις συνέπειες κατέφυγε στην Αίγυπτο. Αυτός, σύμφωνα με τον Κικέρωνα, είναι που δίδαξε στους Αιγύπτιους τους νόμους τους και το αλφάβητό τους, «είναι εκείνος που οι Αιγύπτιοι αποκαλούν Θωθ».

Στην εκδοχή του Απολλόδωρου όμως ο Άργος ο Πανόπτης ήταν φύλακας της Ιώς όταν τον σκότωσε ο Ερμής.
Απο τον Άργο και την Ισμήνη, κόρη του Αισώπου, γεννήθηκε ο Ίασος και απο αυτόν λένε γεννήθηκε η Ιώ. Αλλά ο Κάστωρ, αυτός που έγραψε «Τα χρονικά» και πολλοί απο τους τραγικούς ποιητές λένε πώς, η Ιώ, ήταν κόρη του Ινάχου. Ο Ησίοδος πάλι και ο Ακουσίλαος λένε, ότι ήταν κόρη του Πειρήνα. Αυτή την Ιώ λοιπόν, την διέφθειρε ο Ζεύς, ενώ ήταν ιέρεια της Ήρας. Τον πιάνει όμως επ` αυτοφώρο η Ήρα και αυτός με ένα άγγιγμα μεταμόρφωσε την Ιώ σε άσπρη αγελάδα και ορκίστηκε πως δεν θα συνουσιαστεί μαζί της. Γι` αυτό λέει ο Ησίοδος, οι ερωτικοί όρκοι δεν προκαλούν την οργή των θεών. Η Ήρα λοιπόν, απαίτησε απο τον Δία να βάλει φύλακα στην αγελάδα, τον Άργο, τον Πανόπτη. Για τον Άργο ο Φερεκύδης λέει πώς ήταν γιός του Αρέστωρα, ο Ασκληπιάδης λέει πώς ήταν του Ινάχου, ενώ ο Κέκρωπας λέει ότι ήταν γιός του Άργου και την Ισμήνης, κόρης του Αισώπου. Ο Ακουσίλαος όμως λέει πως ήταν αυτόχθονας. Αυτός λοιπόν ο Άργος έδενε την αγελάδα στην ελιά που υπήρχε στο άλσος των Μυκηναίων. Ο Ζεύς πρόσταξε τον Ερμή να κλέψει την αγελάδα, αλλά πληροφορημένος απο τον Ιέρακα και αφού δεν ήταν δυνατό να μείνει απαρατήρητος, ρίχνει μια πέτρα απο μακριά και σκοτώνει τον Άργο και απο αυτό ονομάστηκε ο Ερμής Αργειφόντης.

Αν και οι ερωτικές του περιπέτειες ήτανε πάμπολλες με αποτέλεσμα να έχει και πολλά παιδιά, δεν κατάφερε να κατακτήσει την Αφροδίτη που πάντοτε ποθούσε ενώ κατα άλλους γέννησε τον Ερμαφρόδυτο απο την ένωσή του με αυτήν.

O Ερμής με την Έρση απέκτησε τον Κέφαλο, τον οποίο ερωτεύτηκε και απήγαγε η Ηώ.

Ο Ερμής ερωτεύτηκε και διέφθειρε ερωτικά την Απημοσύνη, αδερφή του Αλθαιμένη ο οποίος την σκότωσε γι` αυτό τον λόγο.

Στην ιεραρχία του Ολύμπου κατέχει σημαντική θέση αφού εκτελεί τις εντολές των Θεών.
Πρόκειται ίσως για τον πιο συμπαθητικό Θεό και βρίσκεται πολύ κοντά στους ανθρώπους και οι μύθοι που του έχουν αφιερώσει, τον παρουσιάζουν πολύ ανθρώπινο, δηλαδή με τα ελαττώματα και τα προτερήματά τους. Έτσι οι θνητοί τον αισθάνονται οικείο και φιλικό, γι` αυτό είναι και ένας απ` τους λαϊκότερους Θεούς.

Του αποδίδουν τόσες πολλές ιδιότητες, που καλύπτουν τους περισσότερους τομείς της ζωής όπως ότι είναι ο Θεός που ενώνει τις πάνω Θεότητες με τις κάτω, που φέρνει τα μηνύματα και τις θελήσεις των Θεών ως αγγελιοφόρος και διερμηνέας και είναι επίσης ο Θεός των ειρηνικών σχέσεων και προσεγγίσεων ανάμεσα στους ανθρώπους.

Είναι προστάτης των βοσκών και των κοπαδιών. Γι` αυτό συχνά εικονίζεται με ένα κριάρι πάνω στους ώμους του, που είναι και το ιερό του ζώο.

Προστατεύει τους οδοιπόρους, προπάντων στις μακρινές πορείες. Γι` αυτό το λόγο υπήρχαν στα σταυροδρόμια στήλες και ήταν συνήθως κατακόρυφοι λίθοι που χρησιμοποιούνταν για την οριοθέτηση περιοχών (ξερολιθιές) και λειτουργούσαν ως οδοδείκτες για τους ταξιδιώτες με τρεις ή τέσσερις μορφές του Ερμή (τρίμορφες ή τετράμορφες), που κοίταζαν προς τους τρείς ή τέσσερις δρόμους που διασταυρώνονταν στο σημείο αυτό. Αυτές οι στήλες ονομάζονταν Ερμαί, Ερμές, ή Ερμεία. Ήταν διαδεδομένες στην προϊστορική Κρήτη, Αρκαδία και σε άλλες περιοχές της αρχαίας Ελλάδας, και θεωρείται πως είχαν στενή σχέση με τα Καβείρια μυστήρια, τα πλέον αρχέγονα μυστήρια της Ελληνικής επικράτειας κατά την αρχαιότητα.

Όταν οι αρχαίοι έβρισκαν κάτι στο δρόμο, το απέδιδαν στον Ερμή. Γι` αυτό και το εύρημα ονομαζόταν Έρμαιο όπως και κάθε ανακάλυψη οποιουδήποτε πράγματος σχετίζονταν με το εμπόριο και τις αγοραπωλησίες.

Είναι πρώτος στην απατεωνιά, το ψέμα και την κλεψιά και του αρέσουν οι φάρσες, όπως όταν έκλεβε τα ρούχα της μητέρας του και άλλων Νυμφών ενώ λούζονταν σε κάποια πηγή, γι` αυτό και έχει κάτω από την προστασία του τους κλέφτες και τους ληστές. Παράλληλα όμως προφυλάσει τους ανθρώπους από τους κλέφτες. Αυτός ήταν ο λόγος που κάθε νοικοκύρης τοποθετούσε μπροστά στο σπίτι του μια στήλη με ανάγλυφο τον Ερμή. Έτσι πίστευε ότι προστάτευε το σπίτι του και από τους κλέφτες και από κάθε κακό.

Προστατεύει και τους νέους που αγωνίζονται στα γυμναστήρια. Ιδιαίτερα τους παλαιστές. Γι` αυτό στα γυμναστήρια υπήρχαν αγάλματα του Εναγώνιου Ερμή και δεν προστατεύει μόνο τους ατομικούς αγώνες.

Προσταεύει επίσης ολόκληρες πόλεις και όταν έκαναν σπονδές μεταξύ τους σταματούσαν τον πόλεμο και επέβλεπε αν τηρούσαν τους όρκους και τις συνθήκες των σπονδών οι εμπόλεμοι.

Ως Θεός του εμπορίου η εικόνα του υπήρχε στις εισόδους των αγορών στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας και προστατεύει τους εμπόρους οι οποίοι τον ονόμαζαν Κερδώο Ερμή, δηλαδή του κέρδους. Του αποδίδουν την εύρεση των μέτρων και σταθμών, καθώς και την πονηριά που παρατηρείται στις εμπορικές συναλλαγές. Επειδή στις συναλλαγές χρειάζεται ευγλωττία και πειστική δύναμη, λατρεύτηκε σαν Αγοραίος (δηλαδή σαν ρητορικός Θεός) και σαν Λόγιος Ερμής.

Θεωρείται ο Θεός του λόγου και της ευγλωττίας με καθαρό λόγο και ταλέντο στην έκφραση αφού θεωρείται εφευρέτης της γλώσσας, της έκφρασης της ανθρώπινης σκέψης και του Θείου λόγου. Ο Ερμής έδωσε φωνή στην Πανδώρα, την πρώτη γυναίκα που φτιάχτηκε από τα χέρια του Ήφαιστου. Έτσι είναι προστάτης των ρητόρων και γενικά των γραμμάτων και όσων ασχολούνται με αυτά. Οι Στωικοί φιλόσοφοι απέδωσαν στον Ερμή ακόμα κεντρικότερο ρόλο στη φιλοσοφία τους, θεωρώντας τον ως τον Λόγο–Δημιουργό.

Εκτός από τα παραπάνω, του αποδίδονται και σχέσεις με τη Γή, ως Θεός της γονιμότητας (Γονιμικός) και του Κάτω Κόσμου (Χθόνιος). Γι` αυτό την τρίτη μέρα των Ανθεστηρίων, που ήταν αφιερωμένη στους νεκρούς, θυσίαζαν μόνο στον Χθόνιο Ερμή γιατί ο Ερμής ήταν ψυχοπομπός και του Άδη. Μεταφέρει δηλαδή τις ψυχές των νεκρών και τις παραδίδει στον Χάροντα.

Στις αρχαίες παραδόσεις της Σαμοθράκης και της Ελευσίνας, ήταν και εραστής της Περσεφόνης και της Εκάτης. Αν οι ψυχές κατέβουν στον Άδη με την καθοδήγηση του Ερμή, μπορούν πάλι να ξαναγυρίσουν στο φως χάρη σε αυτόν.
Ο Ερμής μαζί με την Αθηνά οδήγησε τον Ηρακλή στον Κάτω Κόσμο για να συλλάβει τον Κέρβερο.
Ο Ερμής μαζί με τον Πλούτωνα συνοδεύει την Περσεφόνη όταν αυτή ανεβαίνει στην επιφάνεια της γης κατα το θερινό ηλιοστάσιο και όταν κατεβαίνει στον Κάτω Κόσμο κατά το χειμερινό.
Επίσης, είναι Θεός που για τις δραστηριότητές του χρησιμοποιεί την Νύχτα και για αυτό θεωρείται πως έχει πολύ καλή σχέση με τη Σελήνη.

Λατρεύτηκε σε όλη την Ελλάδα, περισσότερο όμως στην Αρκαδία. Άλλωστε εκεί θεωρείται η γεννέτηρά του και από κει φαίνεται ότι ξεκίνησε η λατρεία του.

Μια απο τις πολλές γιορτές προς τιμήν του είναι και οι Χύτροι που τελούνταν κατα την γιορτή των Ανθεστηρίων.

« Ανθεστήρια »

Τα Ανθεστήρια ήταν μεγάλη ετήσια γιορτή τελούμενη στην Αττική και σε πολλές πόλεις στα τέλη Φεβρουαρίου. Διαρκούσε τρεις μέρες, κατά τις οποίες οι Αθηναίοι δοκίμαζαν το κρασί της νέας χρονιάς μέσα σε μα ενθουσιώδη ατμόσφαιρα. Οι τρεις μέρες αποκαλούνταν αντίστοιχα Πιθοιγία, Χόες και Χύτροι.

Την Πιθοιγία, τα δοχεία κρασιού ανοίγονταν για πρώτη φορά. Ο κόσμος μαζεύονταν στο Λιμναίο, το ιερό του Διονύσου στη βορειοδυτική πλευρά της Ακρόπολης. Ένα μέρος από το κρασί προσφερόταν ως σπονδή, για να απελευθερωθεί από το ταμπού και η χρήση του να είναι ευεργετική και αβλαβής.

Οι Χόες ήταν φυσική συνέχεια της πρώτης μέρας. Αφότου το κρασί λυτρώθηκε από το ταμπού, ήταν έτοιμο για το συμπόσιο. Καθένας έπαιρνε μια κούπα κρασί και γινόταν ένας αγώνας πόσης. Η οινοποσία γινόταν σιωπηρά. Έπειτα στεφάνωναν την κούπα με μια γιρλάντα και την πήγαιναν στην ιέρεια στο ναό του Διονύσου. Το Λιμναίο άνοιγε μόνο την ημέρα των Χοών.

Στο τέλος της ημέρας και παραμονή της τρίτης, ανέβαιναν από τον Άδη οι ψυχές των νεκρών. Για να προστατευτούν, άλειφαν τις πόρτες των σπιτιών τους με πίσσα και μασούσαν ραμνό, ένα αποτρεπτικό φυτό.Οι Χύτροι ήταν πήλινα αγγεία με μαγειρεμένους σπόρους. Η κεντρική τελετουργία την ημέρα αυτή ήταν το βράσιμο μιας πανσπερμίας από κάθε είδους σπόρους. Αλλά από τη χύτρα κανένας δε δοκίμαζε. Η πανσπερμία ήταν αφιερωμένη ολόκληρη στις χθόνιες δυνάμεις και συγκεκριμένα στο χθόνιο Ερμή, τον Ερμή του Κάτω Κόσμου.

Το σύμβολο του Ερμή ήταν το κηρύκειο. Ένα θαυματουργό σκήπτρο, σύμβολο της δύναμής του ως ψυχοπομπός και αγγελιοφόρος το οποίο αλλοτε είναι ένα φτερωτό ραβδί με φίδια τυλιγμένα γύρω του που σχηματίζουν την μορφή του ελλικοειδής γεννετικού κώδικα και άλλοτε ένα κύκλος με ένα ημικύκλιο απο πάνω σαν λαβίδα κ.α. ανάλογα την χρήση του και την ιδιότητα του Ερμή. Το κηρύκειο θεωρούνταν επίσης σύμβολο της ειρήνης, της αφθονίας και του πλούτου.

Στην τέχνη εικονίζεται σαν ένας νέος άντρας, όμορφος με σωματικό και αθλητικό κάλλος, άλλοτε γενειοφόρος και άλλοτε χωρίς γένια. Φοράει μανδύα, πέτασο στο κεφάλι ή ειδικό κράνος με φτερά και έχει φτερωτά σαντάλια. Σε άλλες παραστάσεις μπορεί να κρατάει στους ώμους του ένα κριάρι.

« Επίθετα και προσωνυμίες του Ερμή »

Εμπολαίος, Κερδώος – ως Θεός και προστάτης του εμπορίου.
Εναγώνιος – ως προστάτης των παλαιστών, τον αγώνων και της νεότητας.
Λόγιος, Νόμιος, Αγοραίος – ως προστάτης των ρητόρων, της πειθούς, της ευγλωττίας και των γραμμάτων.
Φάλλης, Γονιμικός – ως Θεός της γονιμότητας.
Χαριδότης – ως Θεός που δώριζε το κάλλος στα σώματα των νέων.
Αργειφόντης – επειδή σκότωσε τον Άργο, τον Πανόπτη που φυλούσε την Ιώ.
Αγλαός, Αιμύλος, Αίπυτος, Ακακήσιος, Αλεξίκακος, Αλύχμιος, Αμύητος, Βοηλάτης, Βοοσσόος, Βουκλόπος, Βουφόνος, Διάκτορος, Δόμιος, Εινόδιος ή Ενόδιος, Ελικώνιος, Επαρωγός, Επίσκοπος, Εριούνης ή Εριούνιος, Ερμηνεύς, Εύπτερος, Εύρραπις, Εύσκοπος, Εύφρων, Εύχολος, Θέσκελος, Θέσμιος, Θοός, Κήρυξ, Κλυτόβουλος, Κλυτός, Κρατύς, Κριοφόρος, Κύδιμος, Κυλλήνιος, Κυνοκέφαλος, Κωρυκιώτης, Λαοσσόος, Λάφριος, Λευκός, Λυσιμέριμνος, Μαιήιος, Μηχανιώτης, Νωνακριάτης, Οιοπόλος, Παράμμων, Ποικιλόβουλος, Ποικιλόμυθος, Πολύγιος, Πολυμήτης, Πρόμαχος, Πρόναος, Προπυλαίος, Προφήτης, Πτερόπους, Πτηνοπέδιλος, Πυληδόκος, Σοφός, Σπαργανιώτης, Σπηλαΐτης, Στροφαίος, Σώκος, Ταλαίος, Τανύπτερος, Τανυσίπτερος, Ταχύγουνος, Τετραγλώχιν, Τρικέφαλος, Τρισμέγιστος, Τρισάριστος, Τροφιούχος, Φαεσφόρος, Φαιδρός, Φερέσπονδος, Φώριος, Χαριδώτης, Χαρμοφέρων, Χθόνιος, Χρυσόπτερος, Χρυσόρραπις, Ψυχοστόλος, Ωκυπέδιλος, Ωκυπέτης, Ωκύπους, Ωκύπτερος κ.α.

« Ορφικός Ύμνος προς τον Ερμή »

Κλῦθί μου, Ἑρμεία, Διὸς ἄγγελε, Μαιάδος υἱέ, παγκρατὲς ἦτορ ἔχων, ἐναγώνιε, κοίρανε θνητῶν, εὔφρων, ποικιλόβουλε, διάκτορε ἀργειφόντα, πτηνοπέδιλε, φίλανδρε, λόγου θνητοῖσι προφῆτα, γυμνάσιν ὃς χαίρεις δολίαις τ` ἀπάταις, οφιοῦχε, ἑρμηνεῦ πάντων, κερδέμπορε, λυσιμέριμνε, ὃς χείρεσσιν ἔχεις εἰρήνης ὅπλον ἀμεμφές, Κωρυκιῶτα, μάκαρ, ἐριούνιε, ποικιλόμυθε, ἐργασίαις ἐπαρωγέ, φίλε θνητοῖς ἐν ἀνάγκαις, γλώσσης δεινὸν ὅπλον τὸ σεβάσμιον ἀνθρώποισι• κλῦθί μου εὐχομένου, βιότου τέλος ἐσθλὸν ὀπάζων ἐργασίαισι, λόγου χάρισιν καὶ μνημοσύνηισιν.

Άκουσε με, Ερμή, συ ο αγγελιαφόρος του Διός, ο υιός της Μαίας, πού έχεις πανίσχυρη καρδιά και είσαι μέσα στους αγώνες, αρχηγέ των ανθρώπων, ευχάριστε, πού έχεις ποικίλες σκέψεις και βουλές (πολυμήχανος), οδηγέ, φονέα του Άργου πού έχεις φτερωτά πέδιλα και είσαι φίλος των ανδρών και προφήτης του λόγου στους θνητούς, συ που χαίρεσαι με τα γυμνάσια και με τις δόλιες απάτες και κρατείς στα χέρια σου φίδι, ερμηνευτή των πάντων, προστάτης του εμπορικού κέρδους που μας απαλλάσσεις από τις μέριμνες, συ που έχεις στα χέρια σου το άψογο όπλο της ειρήνης, πού φέρεις το κηρύκειον, μακάριε, πού παρέχεις μεγάλες ωφέλειες, που λέγεις ποικίλα λόγια, βοηθέ στις εργασίες, φίλε των θνητών στις ανάγκες τους, πού έχεις το φοβερό όπλο της γλώσσας το σεβαστό στους ανθρώπους• άκουσε την προσευχή μου και δώσε καλό τέλος του βίου με τις εργασίες, τις χαρές του λόγου και με τις μνημοσύνες.

« Ναοί και ιερά του Ερμή »

– Σπήλαιο Ερμή Ζήρειας

Υγεία